// محمد سلیمانی//
جهان سینما: حضور مشتاقانه و چشمگیر داوران خبرنگاران کودک و نوجوان در جشنواره امسال که از چند سال قبل کلید خورده و به گمان من یکی از مهم ترین وجوه کاربردی جشنواره به شمار میآید ، گواه این واقعیت و مهم انکار نشدنی است که نسل جدید واجد آگاهی ها و اطلاعاتی است که مواجهه مستقیم فیلمسازان با آن ، میتواند سرنوشت سینمای کودک و نوجوان ایران را به شکل دیگری رقم بزند.
واکنشهای این نسل در مواجهه با آثاری که امسال از بین فیلمهای ارائه شده به جشنواره برای بخش مسابقه انتخاب شدهاند نشان داد که کودک و نوجوان امروز در اغلب موارد بسیار جلوتر از آنچه که در گذشته و حال در عرصه سینمای کودک و نوجوان تجربه شده و میشود حرکت میکنند .خوشبختانه اغلب پدیدآورندگان آثار بخش مسابقه امسال هنگام نمایش فیلمهایشان برای داوران و خبرنگاران کودکان و نوجوان در سالن حضور داشتند و خودشان به عینه شاهد واکنشهای مثبت و منفی صریح و جدی مخاطبان بودند و نیازی به توضیح واضحات نیست .
محمود کریمی کارگردان فیلم تحسین شده «بچه مردم» از آغاز تا پایان فیلم در سالن سینمای چهارباغ حضور داشت و حتی به ثبت و ضبط واکنش و تماشاگران پرداخت . او همچنان که عاشقان سینما را دوست دارد ، پیگیر بازخورد های نمایش فیلمش در میان مخاطبانی از طیفهای مختلف هم بوده است و حالا او میداند که فیلمش در میان نوجوانان هم مخاطبان و طرفداران بسیاری داردو باید حواسش به خیلی چیزها باشد که شاید تا قبل از نمایش فیلم در این جشنواره به آن ها فکر نکرده بود .
شاید «چشم بادومی» خیلی مناسب رده سنی نوجوان نبود و برخی واکنشها نشان داد که باید در انتخاب فیلم مناسب برای نمایش در جشنواره کودک و نوجوان بیشتر دقت کرد . اما نمایش این فیلم برای تماشاگران نوجوان و نگاه همدلانه اغلب آنان به مائده شخصیت اصلی فیلم که عاشق خواننده معروف کرهای شده است ، خود گویای واقعیتهای بسیاری است که باید در جلسات جدیتر نقد و بررسی ، به تحلیل آنها پرداخته شود .واقعا جای برپایی جلسات و نشست های آسیب شناسی سینمای کودکان و نوجوان در جشنواره امسال خالی بود و بسیاری از این نکات و مسائل میتوانست در آن ها به بحث گذاشته شود . به ویژه آنکه اغلب دستاندرکاران فعال سینمای کودکان نوجوان هم در جشنواره امسال حاضر هستند.
درست است که سینمای ایران متاسفانه سینمای کودکان نوجوان را جدی نمیگیرد و بعید میدانم کلیپهای نوستالژیکی که برگزارکنندگان جشنواره امسال از شخصیتها و سینماگران به یادماندنی سینمای کودک و نوجوان در دهه 60 و 70 ساخت اند هم تلنگری باشد به این جمود و رخوت جاری .ولی امیدوارم که حضور جدی تماشاگران کودک و نوجوان در جشنواره امسال و رفتارهای درخور تحمل آن ها به ویژه در جلسات نقد و بررسی فیلمها با حضور سینماگران ، به یادمان بیاورد که این مخاطب دقیق ، باهوش و آگاه دیگر با هر سطح و میزان از کیفیت اثر هنری کنار نمیآید حرفش را میزند .توقعش را بیان میکند و جواب میخواهد. دیگر حتی طرح صرف واقعیتهای فضای مجازی و یادآوری اینکه بچهها با وجوه مختلف آن آشنا هستند ، نمیتواند نشانه بلوغ و دگردیسی سینمای کودک و نوجوان باشد .حالا مخاطب کودکان و جوان انتظار دارد فیلم شخصیت پردازی درست و درمان و قابل باوری داشته باشد .در غیر این صورت تکرار شیوههای کهنه پرداخت شخصیتهای کودکان و نوجوان و استفاده از تکنیکهای ضعیف و منسوخ شده ، کمکی به ارتقای این سینما و جذب مخاطب بیشتر نخواهد کرد.
در عرصه سینمای واقعگرا هم نمایش فیلم «موی گرگ» نشان داد که در این عرصه با مشکلات متعددی مواجه هستیم و نگاه صرف به خصوصیات فولکلوریک مناطق مختلف ایران بدون در اختیار داشتن قصه جذاب و پر کشش و پرداختید اگر قابل باور نمیتواند موفقیت آثار واقعگرای سینمای کودکان و نوجوان در سالهای گذشته را تکرار کند .مهم ترین وجه کاربردی جشنواره امسال در جلسات نمایش فیلم با حضور فیلم سازان و مخاطبان و نقد و بررسیهای پیامد آن شکل گرفته و این، اتفاق مهمی است.